کارکرد صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در افزایش سرمایه اجتماعی و ارائه الگوی مطلوب

پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکرد صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در افزایش سرمایه اجتماعی ونیز ارائه الگوی مطلوب صورت گرفته است . روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن400 نفر از افراد بالای 15 سال ساکن مناطق 22گانه شهر تهران در سه ماهه زمستان 1389 هستند که با استفاده از جدول نمونه گیری lin و در سطح 95% اطمینان تعیین و با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. در نهایت تعداد 398 پرسشنامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شدند. داده ها به وسیله پرسشنامه و در قالب طیف لیکرت جمع آوری شدند، روایی اطلاعات به روش صوری و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (85/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار 18 spss تجزیه و تحلیل شد و از آمارهای: آزمون خی دو یا کای اسکور، آزمون f ، رگرسیون چندمتغیره جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. مهمترین فرضیات تحقیق حاضر عبارت بوده است از: بین کارکرد صداوسیما (میزان استفاده از برنامه های صداوسیما) و سرمایه اجتماعی مخاطبان رابطه معناداری وجود دارد. شاخص هایی اصلی که در تحقق حاضر جهت سنجش مفهوم سرمایه اجتماعی به کار رفته است نیز عبارت بوده اند از مشارکت اجتماعی و سیاسی، اعتماد اجتماعی و سیاسی، پیوند اجتماعی و سیاسی و آگاهی و دانش که در این موارد همبستگی بین میزان استفاده از برنامه رسانه ها به طور کلی و صداوسیما به طور خاص مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین نتایج تحقیق حاضر عبارتند از: در پیش بینی متغیر اعتماد اجتماعی، تنها مابین متغیرهای «میزان اعتماد به رسانه»، «میزان تحصیلات» و متغیر حاضر همبستگی بالایی وجود داشته است. در مورد متغیر اعتماد سیاسی نیز متغیرهای «میزان اعتماد به رسانه»، «میزان استفاده از رادیوهای خارجی»، «میزان استفاده از مطبوعات» و «سن» همبستگی بالایی نشان داده اند. همبستگی بین «مشارکت اجتماعی – سیاسی» و «میزان اعتماد به رسانه» نیز تأیید شده است. همبستگی بین میزان اعتماد به رسانه و متغیرهای پیوند اجتماعی و سیاسی تأیید شده است و همچنین رابطه بین متغیر تحصیلات و آگاهی و دانش مورد تأیید قرار گرفته است. البته مهمترین نتیجه این تحقیق نوید این نکته است که رسانه ها بدون توجه به ساختارهای اجتماعی (متغیرهای اجتماعی و جمعیت شناختی) به تنهایی نمی توانند افزایش سرمایه اجتماعی را سبب شوند. واژگان کلیدی : سرمایه اجتماعی – اعتماد اجتماعی – آگاهی اجتماعی – پیوندهای اجتماعی – رسانه – صداوسیما- کارکرد صداوسیما.